Dzisiejsza galeria obejmuje zaledwie kilka zdjêæ, lecz obiektu le¿±cego na uboczu, niemal¿e zapomnianego - dworca kolejowego w Ga³czewku, le¿±cego na linii kolejowej Bydgoszcz Wschód - Kowalewo Pomorskie - Golub Dobrzyñ - Brodnica. To obiekt prawie bli¼niaczo podobny do dworców w Che³moñcu, czy Wrockach, le¿±cych na tej samej linii; jednak w odró¿nieniu od nich, nie popada w ruinê - dziêki zaadaptowaniu na mieszkania, choæ zosta³ nieco przebudowany (m.in. zmiana wielko¶ci otworów okiennych).
Dzisiejsz± galeri± eksplorujemy temat bardzo ciekawy i do¶æ bogaty, obejmuj±cy zabytkowe budynki szkolne. Jako pierwsz±, dodajê galeriê dawnej szko³y miejskiej w W±brze¼nie (obecnie Gimnazjum nr 1). Okre¶lenie tego, powsta³ego w 1883 roku, obiektu, nie jest mo¿e naj¶ci¶lejsze, jednak pierwotnie gromadzi³a ona uczniów w±brzeskich, zarówno ewangelickich, katolickich i ¿ydowskich, dotychczas rozproszonych w ró¿nych miejscach. W ca³ej swej historii obiekt ten zmienia³ nieco swoje o¶wiatowe przeznaczenie (pozostaj±c ca³y czas szko³±), by obecnie spe³niaæ funkcjê gimnazjum. Do naszych czasów budynek ten zachowa³ siê w bardzo dobrym stanie, choæ zeszpecony przez dobudowany ponad 20 lat temu pawilon.
Dzisiejsz± galeri± zrobimy krótk± wycieczkê DK10 z Torunia w kierunku Warszawy - do Lipna, gdzie od XIV wieku stoi ko¶ció³ pw. Wniebowziêcia NMP. Wybudowany w stylu gotyckim, kilkakrotnie przebudowywany, nieco zatraci³ swój pierwotny styl. Mimo to, bogaty jest w wiele detali architektonicznych, wartych sfotografowania; sama bry³a ko¶cio³a dominuje nad okolic± i stanowi dobry punkt orientacyjny dla odwiedzaj±cych Lipno.
Nadrabiamy zaleg³o¶ci i zagl±damy do Torunia, dodaj±c galeriê do¶æ ma³o znanego zabytku - cerkwi pw. ¶w. Miko³aja. To niewielki obiekt, który pierwotnie spe³nia³ funkcjê ko¶cio³a gminy staroluterañskiej i dopiero od 1939 roku nale¿y do wyznawców prawos³awia. W 1996 roku cerkiew zosta³a wpisana do rejestru zabytków. Dzi¶ prezentuje siê bardzo dobrze i stanowi ciekawy zabytek w czê¶ci Torunia, w której pod koniec XIX wieku - ze wzglêdu na bliskie usytuowanie twierdzy - nie mo¿na by³o budowaæ trwa³ych, murowanych obiektów; dlatego, dzisiaj prezentowany zabytek, postawiony zosta³ z drewna.
Dodana 3 dni temu galeria unis³awskiego dworca nie by³aby pe³na, gdyby pomin±æ, stoj±c± obok, kolejow± wie¿ê ci¶nieñ. To piêkny w swej architekturze obiekt, nieco ju¿ zniszczony (zbite szyby, uszkodzone rury spustowe), z pewno¶ci± oczekuj±cy odpowiedzialnego gospodarza, który przed³u¿y³by wiek wie¿y o nastêpne dzisi±tki lat; to tak¿e kolejny przyk³ad na to, jak± wagê przyk³adano na prze³omie XIX i XX wieku nie tylko do funkcjonalno¶ci, ale tak¿e do wygl±du, tego typu technicznych obiektów.
Powracamy na - dawno nie odwiedzan± - liniê kolejow± 246 Toruñ Wschodni - Che³mno, a dok³adnie - na jej przeciêcie z lini± kolejow± 209 Bydgoszcz Fordon - Che³m¿a - Kowalewo Pomorskie - Brodnica, dodaj±c galeriê dworca kolejowego Unis³aw Pomorski, po³o¿onego na skraju miejscowo¶ci o tej samej nazwie. Budynek pochodzi z koñca XIX wieku, choæ jego wygl±d wskazuje na liczne przebudowy. Dzi¶ s³u¿y g³ównie jako obiekt mieszkalny i siedziba prywatnych firm, choæ zatrzymuj± siê przy nim poci±gi pod±¿aj±ce z Bydgoszczy do Che³m¿y (i odwrotnie; linia z Torunia do Che³mna zosta³a bowiem rozebrana 20 lat temu). Dziêki u¿ytkowaniu po dzieñ dzisiejszy nie upad³, choæ jego stan (z zewn±trz) pozostawia nieco do ¿yczenia.
Dzi¶ zawitamy do Warszawy, by dodaæ galeriê zabytku, który formalnie nie jest wpisany do rejestru, a poza tym jest obiektem dobrze znanym wielu osobom, monumentem znajduj±cym siê przy Krakowskim Przedmie¶ciu; tym zabytkiem jest pomnik Miko³aja Kopernika, ods³oniêty ju¿ w 1830 roku. Po wielu "przygodach" w czasie niemieckiej okupacji II wojny ¶wiatowej, wywiezionego przez hitlerowców poza Warszawê odnaleziono i ustawiono na swoim miejscu, tu¿ przed Pa³acem Staszica. Warto wspomnieæ, i¿ pomnik ten pierwotnie mia³ stan±æ w Toruniu, jednak¿e - ze wzglêdu na przejêcie miasta przez Prusy w 1815 roku, zapad³a decyzja o wzniesieniu monumentu w Warszawie, a Toruñ doczeka³ siê pomnika astronoma w 1853 roku.
Pozostajemy w województwie kujawsko-pomorskim, zagl±daj±c po raz trzeci do wsi Wrocki; poprzednie dwie galerie prezentowa³y dworzec kolejowy i wie¿ê ci¶nieñ; dzi¶ dodajê galeriê zabytku znacznie starszego, bo pochodz±cego a¿ z XIII wieku ko¶cio³a pw. ¶w. Marcina. Obiekt ten przeszed³ (i przechodzi nadal) szereg remontów, dziêki którym prezentuje siê okazale, jako zabytek zadbany.
Ostatni raz do Che³mna zagl±dali¶my w ubieg³ym roku; dzi¶ odwiedzimy je ponownie, dodaj±c galeriê Bramy Grudzi±dzkiej. To zabytek zadbany, ciesz±cy oko zarówno swoj± ciekaw± architektur±, jak i dobrym stanem, w jakim siê znajduje. Co ciekawe, wnêtrze Bramy mo¿na zwiedzaæ, a znajduje siê w nim m.in. kaplica, nadbudowana w XVII wieku. Ten piêkny zabytek wita wszystkich pod±¿aj±cych do Starego Miasta w Che³mnie od strony ulicy dworcowej (niegdy¶ - dopóki istnia³y linie kolejowe - do Kornatowa i Unis³awia, przybywaj±cych do Che³mna poci±giem).
Dzisiejsz± galeri± rozpoczynamy nowy dzia³ - parowozownie, z przedstawicielk± w postaci obiektu Bydgoszcz G³ówna. Ca³y kompleks parowozowni pochodzi g³ównie z XIX wieku i obejmuje m.in. 2 hale wachlarzowe, jedn± prostok±tn± oraz okr±g³±, któr± to - wraz z budynkiem administracyjnym i otoczeniem dworcowym - prezentujê w dodanej dzi¶ galerii. Ukazana w niej okr±g³a hala (z zewn±trz) wygl±da fatalnie - w ka¿dej chwili grozi zawaleniem. Kolejny przyk³ad na to, ¿e zabytek pozostawiony sam sobie nie przetrwa. A przecie¿ móg³by stanowiæ nie lada atrakcjê dla mi³o¶ników kolei...
Pozostajemy w Cierpicach, gdzie - nieco bardziej na zachód od ko¶cio³a - po po³udniowej stronie DK10, obok przebiegaj±cej od 1861 roku linii kolejowej nr 18 znajduje siê dworzec kolejowy. Dziêki ci±g³emu u¿ytkowaniu wspomnianej linii zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem, budynek dworca stoi nadal, choæ uleg³ miejscami znacznym przekszta³ceniom i nadaje siê do gruntownego remontu. Mimo to, zachowa³ tak¿e kilka stylowych elementów, jak zwieñczenia dachu, czy ozdobne ³uki nad oknami.
